Hollanda’da Ev Almak

Hollanda’ya ilk taşındığımda aklımda olan ilk şeylerden birisi ev almak değildi açıkçası. Öncelikli hedefim buradaki iş hayatına, düzene, sisteme ve kültüre alışmaktı. Ancak zamanla Hollanda’daki sistemin Türkiye’den farklı olduğunu ve buradaki sistem ile kira öder gibi ev sahibi olmanın hem finansal olarak daha mantıklı olduğunu hem de uzun vadede daha güvenli bir seçenek olduğunu fark ettim. Bu yazıda, benim gibi Hollanda’ya çalışmak için gelen Türklerin ve potansiyel expatların Hollanda’da ev alma sürecinde nelere dikkat etmesi gerektiğini, kendi deneyimlerim ve edindiğimiz bilgiler üzerinden anlatıyor olacağım.

Neden Hollanda’da Ev Almak İstedim?

Biz işe alım ajansı desteği ile geldiğimiz ve bu işe alım ajansı bize kiralık ev bulma konusunda da destek olduğu için nispeten kolay diyebileceğim bir süreç ile kiralık evimize kavuştuk. Hatta Türkiye’de çok da alışıldık olmadık bir şekilde müstakil bir ev kiralayarak geldik. Açıkçası bazılarının ev kiralama konusundaki şikayetlerini duymuş olsak da, 2025 yılına kadar BestinCV ile Hollanda’ya gelen kişilerin de ev kiralama konusunda hiç problem yaşadığını da görmedim. Zorlayıcı bir market olmasına rağmen yeterli sayıda kiralık ev de piyasada bulunuyor.

Amsterdam, Utrecht, Eindhoven gibi expatların çok bulunduğu büyük şehirlerde kiralık evlere olan talep yüksek olabildiği için bunun için zaman harcandığı ve sabırlı olmak gerektiği ise bir gerçek. Evinizi bulduğunuzda ise verdiğiniz kiranın en azından Eindhoven’da ortalama 1.500 € civarında olduğunu söyleyebilirim. Standart bir durumda kiralar yılda bir güncellenir ve enflasyona bağlı olarak %2-5 civarında bir değişiklik görür. Ancak buna bile gelmeden aslında ayda 1.500 € verdiğinizde 12 ayda 18.000 €’luk bir parayı kiraya harcadığınızı görmektesiniz. Bu gerçekten bir başkasına vermek için ciddi bir para, özellikle de aynı şartlarda Mortgage alabildiğiniz zaman.

İtiraf edeyim, insanın hiç bilmediği bir ülkeye gittiğinde tüm bilgiyi bilmeden karar vermesi başta gözünü korkutabiliyor. Çünkü Türkiye’de kredi denince akla hemen yüksek faizler, borç yükü ve ağır geri ödemeler geliyor. Ancak araştırdıkça Hollanda’da sistemin oldukça farklı işlediğini fark ettim.

Hollanda’da Mortgage Sistemi

Hollanda gerçekten de mortgage sistemini kira öder gibi ev alacağınız şekilde düzenlemiş durumda. Mortgage 30 yıla kadar geri ödemeli olarak alınabiliyor ve banka evin %100 değerine kadar mortgage verebiliyor. Tabii ki bu noktada sizin maaşınıza göre alabileceğiniz mortgage seviyesinin de hesaplanması gerekmektedir. Bu konuda kabaca bilgi alabilmek adına Hollanda’nın en büyük 3 bankasından birisi olan ABN Amro’nun Hollanda Mortgage Hesaplama aracını kullanabilirsiniz. Kesin sonuçlar tüm belgeler verildikten sonra çıkmakla beraber, kabaca isabetli bir ön bilgi sunmaktadır.

Genel anlamda fikir edinebilmeniz adına, yıllık brüt aldığınız maaşınızın 4.5 ila 5 katı kadar bir mortgage çıkabileceğini düşünebilirsiniz. Bunu özellikle bilmeniz ve ev arayışınıza buna uygun olarak başlamanız gerekiyor. Tabii ki yine yukarıdaki linkten hesaplama yaparken ödeyeceğiniz yaklaşık brüt aylık geri ödemeyi görebiliyor olacaksınız. Bütçenizi buna göre ayarlamanız da gereklidir.

Mortgage başvurusu yapabilmek için Hollanda’da geçerli bir oturum iznine ve sabit bir gelire sahip olmak gerekiyor. Full-time bir işte çalışıyorsanız ve maaşınız düzenli yatıyorsa bu sürece girebiliyorsunuz. Hollanda vatandaşı olma zorunluluğu bulunmuyor. Yalnızca bazı bankalar, kendi iç süreçleri gereğince mortgage verebilmek için en az 6 ay çalışıyor olduğunuzu görmek isteyebiliyor.

Bunun dışında, kalıcı bir kontrata sahip olduğunuzda herhangi ekstra bir şey istenmesi gerekmemekle beraber, süreli kontratınız varsa şirketin sizinle çalışmaya devam etmek istediğini gösteren bir doküman isteniyor. Hollandalılar genelde bu konuya aşina oldukları için bu dokümanı şirketinizin HR bölümünden isteyip alabiliyorsunuz.

Hollanda’da Ev Bulma

Hollanda’da ev bulma konusu başlı başına bir strateji işi. Çünkü talep arzdan daha fazla ve iyi bir evi uygun bir fiyata bulmak gerçekten kazanılan bir zafer gibi hissettiriyor. İlk başlangıçta sistemi bilmeyince biraz zorlanmakla beraber, şu ana kadar isteyen herkesin kendini mutlu edecek bir eve kavuştuğunu gördüm, o yüzden endişelenmeyin.

Funda.nl ülkenin en büyük ve en güvenilir emlak platformu. Neredeyse tüm satılık ev ilanlarını burada bulabilirsiniz ve emlakçıların da gerçekten ilk yükleme yaptığı yer burası. Biz de evimizi bu site üzerinden bulduk. Tabii ki bu noktada yeni eklenen ilanlar için e-posta bildirimi açmak önemli oluyor. Genel anlamda son 3 günde paylaşılan ilanlara mesaj atmanız durumunda evi görme şansına sahip olabiliyorsunuz. Amsterdam ve Rotterdam gibi rekabetin yüksek olduğu yerlerde ise 1 günde bile evi görme randevuları doldurulabiliyor.

Ev bulma konusunda aynı zamanda emlakçı (makelaar) ile de çalışabilir ve satın alma yaparken her şeyi doğru yaptığınızdan emin olabilirsiniz. Bu süreçte özellikle bazı bilgiler kritik olabiliyor ve evi alıp almamanızı sağlayabiliyor.

Hollanda’da Bir Eve Teklif Verme

Bu konuyu özellikle bir başlık altında anlatmak istedim, çünkü bu konu kritik bir konu. Eğer teklifi doğru şekilde vermezseniz evin değerinin %10’u kadar bir ücreti tazminat olarak ödemek zorunda kalabilirsiniz. Yine de konuya başından başlayayım.

İlk olarak bir evin liste fiyatını web sitesi üzerinde gördünüz. Diyelim ki bu fiyat 400.000 €. Sistem Türkiye’deki gibi 400.000 € verirsem bu ev benim, hatta pazarlık yaparsam daha da aşağıya indirebilirim şeklinde çalışmıyor. Hatta evi satın alan kişinin 400.000 €’nun daha üstünde bir teklif vereceği neredeyse kesin diyebilirim. Tabii ki bir not düşeyim, bu söylediğim bu fiyat bandındaki rekabetin yüksek olduğu evler için geçerlidir. Daha lüks malikanelerde vs. bu konunun dinamiği değişmektedir. Zaten her baremde daha doğru bilgi sahibi olmak adına bir emlakçı ile satın alma üzerine anlaşmak faydalı olacaktır.

Evin bir liste fiyatı ile satışa çıkmasından bağımsız olarak, bir de taxation value denilen bir değeri bulunmaktadır. Bu evin gerçek değeridir ve mortgage kredisi alacağınız zamanda da evin bu gerçek değerine bakılacaktır. Örneğin diyelim ki evin liste fiyatı 400.000 €, ancak taxation değeri 420.000 €. Bu şu anlama geliyor, bu eve 420.000 € teklif verirseniz, bütün teklifi mortgage’dan %100 olarak alabilirsiniz. Eğer 430.000 € teklif vermek isterseniz ise, 420.000 € Mortgage üzerinden gelir ve 10.000 €’luk bedeli sizin karşılamanız gerekir. Dolayısıyla, maaşlarınız size 600.000 €’luk bir Mortgage kredisine kadar çıkabilme hakkı verse bile, siz evin gerçek değerinden fazla bir Mortgage kredisi kullanamazsınız. Bu noktada özellikle de evin gerçek değerini bilebilmek adına emlakçı ile çalışmak faydalı olmaktadır. Çünkü teklif öncesinde onlara danışarak bu değeri öğrenebilmektesiniz.

İlanlara baktığınızda “Onder bod (Under bid)” etiketini görebilirsiniz. Bu etiket, bu ev için birinin teklifinin kabul edildiğini ve kişinin Mortgage onayı sürecinde olduğunu belirtmektedir. Burada kritik konu, teklifi verirken “financial clause” yani finansal şart ile teklifi vermeniz olacaktır. Eğer teklifi verirken, Ben bu eve 420.000 € teklif veriyorum, ancak %100 miktarının Mortgage kredisi ile verilmesi şartı ile, diye belirtirseniz, Mortgage kredisi çıkmazsa teklifi iptal edebilirsiniz. Ancak bu şartı koymamanız halinde iptal ederseniz 42.000 €’luk bir ceza ödemeniz gerekmektedir. Bu sebeple bu konu kritiktir.

Noter Süreci ve Evin Size Aktarımı

Teklifinizi verdiğinizde ve teklifiniz kabul edildiğinde, 6-8 Haftalık bir Mortgage onay süreci başlayacaktır. Bu noktada iyi bir hypotheekadviseur (mortgage danışmanı) ile çalışmak faydalı olacaktır. Eğer daha önceden Mortgage seviyenizi belirlerken bu danışmanı çoktan bulduysanız işleriniz daha kolay ilerleyecektir. Bu kişi sizden gerekli belgeleri isteyecek ve hali hazırda ön onayı olan Mortgage kredinizi size onaylıyor olacaktır.

Arkasından tüm bu süreç bittiğinde, evi alma ile ilgili bütün bilgiler zaten sizinle birlikte çalışan emlakçı tarafından notere iletilmiş olacağı için, noter sizin için evi satın alma gününün randevusunu iletecektir. 1 hafta kadar öncesinde ise Noter tarafından size bir fatura iletilecek ve bu ücreti ödeyip, günü geldiğinde noterde de imzaları attığınızda ev sizin olacaktır. Bu ücretin içinde sizinle beraber çalışan emlakçının, mortgage danışmanının, taxation için çalışma yapan danışmanın, noter gününde size tercümanlık yapacak kişinin, vb. tüm ücretleri dahil olacaktır.

Sonuç

Yazı genelinde paylaştığım bilgiler ile Hollanda’da ev almak ile ilgili yeterince bilgi verdiğimi düşünüyorum. Eğer bu bilgileri Hollanda’ya geldiğinizde nasıl bir hayatınız olacağını önden görmek adına okuduysanız, Avrupa’da iş bulma yolunuz devam ediyorsa ve doğru adımlarla ilerlemek isterseniz bize CVnizi ve varsa Cover Letter'ınızı iletebilir ve bizden Ücretsiz Ön Değerlendirme bölümümüz üzerinden CV incelemesi talep edebilirsiniz. Biz de 1-3 gün içinde mailinize geri dönüş yapabilir ve inceleme sonrasında yurt dışı iş arayışına uygun bulunursanız 30 dk ücretsiz Google Meet toplantısı gerçekleştirerek sürecinizi beraber planlayabilir ve netleştirebiliriz.

Son olarak, Hollanda yaşam şartları yazımızın da ilginizi çekebileceğini ve bizi Instagram sayfamız ve LinkedIn sayfamız üzerinden takip edebileceğinizi belirtmek isteriz.

Herkese sağlıklı ve mutlu günler dileriz.